–ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΑΡΑΚΑΤΩ–
–TÜRKÇE AŞAĞIDA–
Hafıza Merkezi and the Legal Centre Lesvos, in collaboration with Community Peacemaker Teams, have joined forces to envision a transnational Aegean that opposes xenophobia, racism, and anti-migrant rhetoric stemming from the concept of national borders.
Our podcast “Crossing the Aegean” delves into the 1923 Population Exchange between Greece and Turkey, a landmark event that occurred a century ago. The political, social, and economic shifts preceding and following the Population Exchange set the stage for the contemporary rise in xenophobic, anti-migrant, and racist sentiments. Recognized as the first internationally sanctioned forced migration process, the exchange played a pivotal role in shaping the modern concept of refugeeness. It also established exclusionary norms for managing forced migration in these two countries situated on crucial migration routes.
The exchange process saw the formation of religion-oriented national identities, where Turkishness required a belief in Sunni Islam, and Greekness necessitated a belief in Orthodox Christianity. Language took a backseat, resulting in Orthodox Christians who did not speak Greek being sent to Greece and Sunni Muslims who did not speak Turkish being sent to Turkey. In upcoming episodes, we will delve into the details of how, for a century, these two countries devised and implemented immigration policies rooted in religion-centered national identity.
To avoid perpetuating nation-state discourses while discussing the consequences of exchange policies, we will treat the Aegean as a geographic entity, considering both its land and sea. We’ll explore how this region has been witness to forced migration movements for over a century. Emphasizing that the borders on maps are fictional, we’ll underscore how these fictions come to life through state violence, causing devastating effects on people moving across borders. We’ll draw attention to the sinking of boats as a form of enforced disappearance, illustrating attempts to establish static borders in the fluid sea through violence.
Throughout our podcast series, we’ll feature interviews with academics and activists specializing in the history of exchange, transnational migration, and critical refugee studies. Additionally, we’ll hear from individuals who recount their family’s history of forced migration, allowing them to shape and reconstruct their family narratives. We’ll explore how they make sense of their families’ forced migration experiences and how it influences their perspectives on refugeeness today.
Produced by Hafıza Merkezi and Legal Centre Lesvos, with the support of Community Peacemakers Teams, new episodes of “Crossing the Aegean: A Century of People on the Move” will be available every other Tuesday on Spotify.
Η νέα σειρά podcast “Διασχίζοντας το Αιγαίο” θα επιχειρήσει μια ιχνηλάτηση της μνήμη της Ανταλλαγής Πληθυσμών που συνέβη μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας το 1923.
Ως Hafıza Merkezi (Memory Center) και ως Legal Centre Lesvos, καθώς και με τη συμβολή των Community Peacemaker Teams (CPT), συναντηθήκαμε για να οραματιστούμε ένα διεθνικό Αιγαίο, ενάντια στην ξενοφοβία, το ρατσισμό και την αντιμεταναστευτική ρητορική, ζητήματα που γεννήθηκαν με την ανάδυση των εθνών-κρατών και, κατ’ επέκταση των εθνικών συνόρων.
Η σειρά podcast “Διασχίζοντας το Αιγαίο” επικεντρώνεται στην ανταλλαγή πληθυσμών του 1923 που έλαβε χώρα πριν από 100 χρόνια μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Οι πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές μεταβολές που προηγήθηκαν και ακολούθησαν την Ανταλλαγή Πληθυσμών, αποτέλεσαν το υπόβαθρο για τη σημερινή άνοδο των ξενοφοβικών, αντι-μεταναστευτικών και ρατσιστικών αισθημάτων. Αναγνωρισμένη ως η πρώτη διαδικασία αναγκαστικής μετανάστευσης που εγκρίθηκε από τη διεθνή κοινότητα, η ανταλλαγή έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάδυση της σύγχρονης έννοιας της προσφυγιάς. Η ανταλλαγή δημιούργησε επίσης νόρμες αποκλεισμού σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης της αναγκαστικής μετανάστευσης για τις δύο αυτές χώρες που ήταν εγκατεστημένες σε σημαντικές μεταναστευτικές διαδρομές.
Κατά τη διαδικασία της ανταλλαγής, βλέπουμε ότι διαμορφώθηκαν εθνικές ταυτότητες με θρησκευτικό προσανατολισμό, με προϋπόθεση για την Τουρκικότητα την πίστη στο Σουνιτικό Ισλάμ και για την Ελληνικότητα την πίστη στον Ορθόδοξο Χριστιανισμό. Η γλώσσα πέρασε σε δεύτερη μοίρα, με αποτέλεσμα οι ορθόδοξοι χριστιανοί που δεν μιλούσαν ελληνικά να στέλνονται στην Ελλάδα, ενώ οι σουνίτες μουσουλμάνοι που δεν μιλούσαν τουρκικά να στέλνονται στην Τουρκία. Στα επόμενα επεισόδια, θα συζητήσουμε λεπτομερώς πώς, επί 100 χρόνια, οι δύο χώρες σχεδίασαν και εφάρμοσαν μεταναστευτικές πολιτικές που παρέμειναν πιστές σε μια εθνική ταυτότητα με επίκεντρο τη θρησκεία.
Προκειμένου να αποφύγουμε την αναπαραγωγή των λόγων των εθνών-κρατών, εξετάζοντας τις συνέπειες της πολιτικής της ανταλλαγής, θα προσεγγίσουμε το Αιγαίο ως μια γεωγραφική οντότητα -με το έδαφος και τη θάλασσά του- και θα συζητήσουμε για το πώς αυτή η γεωγραφία υπήρξε μάρτυρας των αναγκαστικών μεταναστευτικών κινήσεων για περισσότερο από έναν αιώνα. Θα εστιάσουμε στο γεγονός ότι, παρόλο που τα σύνορα που χαράσσονται στο χάρτη είναι φανταστικά, αυτή η φαντασία ζωντανεύει μέσα από την κρατική βία, με αποτέλεσμα να έχει καταστροφικές συνέπειες για τους ανθρώπους που τα διαπερνούν. Θα επισημάνουμε ότι η βύθιση βαρκών αποτελεί μια πρακτική βίαιης εξαναγκαστικής εξαφάνισης και ότι με αυτή την πρακτική, γίνεται προσπάθεια να κατασκευαστούν μέσω της βίας, “στατικά” σύνορα στη ρευστή θάλασσα.
Κατά τη διάρκεια αυτής της σειράς podcast, θα πάρουμε συνεντεύξεις από ακαδημαϊκούς και ακτιβίστ(ρι)ες που έχουν ασχοληθεί με την ιστορία της ανταλλαγής, τη διεθνική μετανάστευση και τις κριτικές μεταναστευτικές σπουδές. Επιπλέον, θα μιλήσουμε και με ανθρώπους των οποίων οι οικογένειες έχουν βιώσει την αναγκαστική μετανάστευση, και οι οποίοι θα ανακατασκευάσουν την οικογενειακή τους ιστορία μέσα από τις δικές τους αφηγήσεις. Θα έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε πώς εκείνοι νοηματοδοτούν την αναγκαστική μετανάστευση που βίωσαν οι οικογένειές τους, και πώς η νοηματοδότηση τους αυτή έχει επηρεάσει την προσέγγισή τους σε σχέση με την προσφυγιά σήμερα.
Η σειρά podcast “Διασχίζοντας το Αιγαίο: Ένας αιώνας ανθρώπων σε κίνηση”, σε παραγωγή του Hafıza Merkezi (Memory Center) και του Legal Centre Lesvos, και με τη συμβολή των Community Peacemaker Teams, θα είναι διαθέσιμη προς ακρόαση κάθε δεύτερη Τρίτη, στις πλατφόρμες Spotify.
“EGE’Yİ AŞMAK” PODCAST SERİSİ, MÜBADELE HAFIZASININ İZİNİ SÜRECEK
Kendini sınırlarla var eden yabancı ve mülteci düşmanlığına ve ırkçılığa karşı sınırlar ötesi bir Ege’yi tahayyül etmek için Hafıza Merkezi ve Legal Centre Lesvos olarak, Community Peacemakers Teams’in katkılarıyla bir araya geldik!
Podcast serimiz “Ege’yi Aşmak”, 100 yıl önce Yunanistan ve Türkiye arasında gerçekleşen 1923 Nüfus Mübadelesini merkezine alıyor. Mübadele, öncesi ve sonrasında yaşanan siyasi, sosyal ve ekonomik değişikliklerle günümüzde artan yabancı ve mülteci düşmanlığının ve ırkçılığın arka planını oluşturuyor. Uluslararası toplumun tasdik ettiği ilk zorunlu göç süreci olarak kabul edilen mübadele, modern mültecilik kavramının doğuşunda kritik bir rol oynadığı gibi, aynı zamanda önemli göç yolları üzerinde kurulan bu iki ülke için zorunlu göçün nasıl yönetilmesi gerektiğine dair dışlayıcı normlar oluşturdu.
Mübadele sürecinde din odaklı ulus kimliğinin öne çıktığını, Türklüğün ön şartının sünni İslama, Yunanlığın ise ortodoks hristiyanlığa inanma olduğunu görüyoruz. Dil ise ikinci plana itiliyor ve Yunanca konuşmayan ortodoks hristiyanlar Yunanistan’a, Türkçe konuşmayan sünni müslümanlar da Türkiye’ye gönderiliyor. 100 yıl boyunca iki ülkenin bu ulus kimlik anlayışına sadık kalma adına uyguladığı göç politikalarını podcast serimizin gelecek bölümlerinde detaylarıyla işleyeceğiz.
Mübadele politikalarının sonuçlarını ele alırken bir yandan da ulus-devlet söylemlerinin kıskacında kalmamak adına, toprağıyla ve deniziyle Ege’yi bir coğrafi bütünlük olarak ele alıp bu coğrafyanın yüzyılı aşkın bir süre boyunca zorunlu göç hareketlerine nasıl tanıklık ettiğini tartışacağız. Harita üzerine çizilmiş sınırların kurmaca olduğu, devlet şiddetiyle bu kurmacanın hayat bulduğu, tüm bunların insanlar üzerinde yaratabileceği yıkıcı etkiler Ege’de batırılan botların bir zorla kaybetme pratiği olduğunu, ve bu pratikle akışkan denizde durağan sınırların şiddet ile inşa edilmeye çalışıldığı üzerinde duracağımız konulardan olacak.
Podcast serimiz boyunca mübadele tarihine, ulusaşırı göçe, ve eleştirel mültecilik çalışmalarına odaklanan akademisyen ve aktivistlerle röportaj yapacağız. Bunun yanısı sıra, ailesinin mübadele geçmişini bilen, bu geçmişi kendi anlatılarıyla şekillendirip, yeniden var edecek kişilere de söz vereceğiz. Ailelerinin deneyimlediği zorunlu göçü nasıl anlamlandırdıklarını, ve günümüzde mülteciliğe yaklaşımlarını nasıl etkilediğini dinleme fırsatı bulacağız.
Hafıza Merkezi ve Legal Centre Lesvos tarafından Community Peacemakers Teams’in desteğiyle üretilen “Ege’yi Aşmak: Hareket Halindeki İnsanların Yüzyılı” serisinin yeni bölümlerini iki haftada bir Salı günleri Spotify üzerinden dinleyebilirsiniz.